Het gebeurt met grote regelmaat dat ik iemand vraag of er sprake zou kunnen zijn van trauma en dat mij vervolgens uitgelegd wordt dat er echt niets vreselijks is gebeurt vroeger. Heel eerlijk gezegd is deze vraag, na al die jaren ervaring een retorische geworden. Iedereen leeft met trauma en het beeld dat wij daar doorgaans van hebben zit erg in de weg bij het herkennen ervan.

Onder een traumatische ervaring verstaan we in de regel een ervaring die voor ieder mens intens is. Denk aan alle vormen van mishandeling of misbruik, het overleven van een heftig ongeluk of een oorlogssituatie. Iedereen begrijpt dat het afgrijselijk is om zoiets mee te maken en ook dat dat vooral komt omdat je het ook niet had kunnen overleven. Er zijn momenten van doodsangst geweest en dus is het logisch dat je daar last van hebt.

Ooit was dat anders. Toen nog niet goed begrepen werd hoe trauma werkt werd je voor gek verklaard als je geen vuurwerk kon verdragen, ook als je net terugkwam van een uitzending naar oorlogsgebied. Nu vindt iedereen dat logisch.

Op dit moment leeft er een grote groep mensen die vergelijkbare symptomen vertoont als mensen met erkend trauma. Zij hebben echter geen aanwijsbare heftige ervaringen meegemaakt en worden vaak voor gek verklaard. Ik spreek uit ervaring en kan je vertellen dat het leven met trauma heftig is. Daarin niet gezien worden maakt het ondragelijk.

Het soort trauma dat wij allemaal in ons dragen noem je ontwikkelingstrauma. Het ontstaat uit ogenschijnlijk onschuldige situaties, zoals bijvoorbeeld meemaken dat je niet opgehaald wordt van het kinderdagverblijf omdat je ouders elkaar niet goed hebben begrepen en denken dat de ander het doet. Of deze ervaring in je lijf blijft zitten en trauma wordt hangt van heel veel verschillende factoren af, maar dat zoiets voor een kind dat nog niets weet over misverstanden indrukwekkend is kan je je vast voorstellen.

Dat (h)erkennen en daar serieus zachte aandacht aan besteden maakt het verschil. Het liefst op het moment zelf, maar anders dan toch zeker zodra duidelijk wordt wat de impact ervan is geweest. Het wordt hoog tijd dat we dat leren.