Het leven van iemand met een ontregeld zenuwstelsel is op z’n zachtst gezegd nogal spannend. Het kan elk moment op zijn kop gezet worden en je weet nooit waar je aan toe bent met jezelf. Een blik van iemand kan genoeg zijn om je ineens angstig te voelen. Een verkeerd woord kan ervoor zorgen dat je uit elkaar knalt van woede.
Niet te doen voor jezelf. Niet te doen voor de mensen om je heen.
Hoewel bewustzijn op wat er zich van binnen allemaal afspeelt nodig is om iets van vat te krijgen op je innerlijke dynamiek, maakt het de situatie er in eerste instantie niet beter op. Het is afschuwelijk om mee te maken dat je getriggerd raakt, vanuit daar met een veel te grote lading op iemand te reageren, te zien hoe die ander van slag raakt en jezelf niet te kunnen stoppen.
Hierin vastlopen is echt een nachtmerrie.
Voor mij was drama maken de enige weg om uit dit soort situaties te komen. Ik verloor me in confrontaties die ik veel te sterk aanzette en schrok dan van wat ik bij de ander zag gebeuren. Schuld en schaamte kwamen mij vervolgens redden. Ze maakten me somber, legden mij lam en creëerden daarmee een beetje veiligheid voor mij en voor de ander.
Er werd even niet meer gevochten.
Ik heb in mijn leven verschillende reacties ontmoet op deze dynamiek. De meest veilige was van iemand die mij sterk begrensde. Zodra dit spel zich af begon te spelen in mij, stelde hij voor om het contact op pauze te zetten. Dat maakte mij bang en gaf me mogelijkheid om uit mijn eigen dynamiek te stappen zonder iets kapot te maken. Het was wel heel veilig, maar niet heel fijn.
Dat moet toch anders kunnen.
In een therapeutische setting is er vaak veel ruimte om deze dynamiek uit te pluizen. Meestal blijkt dat wat je aan de buitenkant ziet groots en indrukwekkend is, maar aangezet wordt door iets heel klein en kwetsbaars. Door dat te zien en liefdevol te benaderen doet het zenuwstelsel nieuwe ervaringen op en ontstaat er ruimte voor een veilige verbinding met jezelf en de ander.
Veel therapeuten zullen dit proces herkennen in hun werk.
Het is mijn droom dat dit soort contact niet beperkt blijft tot de therapieruimte. Natuurlijk is de uitdaging groter in een persoonlijke relatie, maar het moet toch mogelijk zijn om ook daarin door de dynamiek heen te kijken en op een emotioneel veilige manier samen te leven. Oefening baart kunst.