“Wat voegt ‘radicaal’ eigenlijk toe?”
Wow. Mooie vraag!
Het is alweer een paar maanden geleden dat iemand mij hem stelde. Het was nog nooit in me opgekomen dat de combinatie van deze twee woorden opmerkelijk is. Ik gebruikte ze gewoon.
En een antwoord had ik niet direct.
Ja, als je het simpel houdt is het natuurlijk eenvoudig: “Helemaal niets.” Eerlijkheid is eerlijkheid, of dat nou radicaal is of niet. Maar zo simpel voelt het niet. Hoe zit dat nou precies?
Op zoek naar het antwoord nam ik de vraag een tijdje met me mee.
Eerlijkheid is een complex iets voor mij. Mijn wereld wordt er echt zo ontzettend veel veiliger van als mensen eerlijk zijn, maar dat geldt lang niet voor iedereen. De meeste mensen maken hun wereld graag een beetje zachter dan het in werkelijkheid is.
En daarvoor moet eerlijkheid regelmatig wijken.
“Ik maak op dit moment geen tijd voor jou.” wordt als te pijnlijk ervaren. Liever horen mensen: “Ik heb het zo druk. Het lukt niet om iets af te spreken.” Voor mij geldt het omgekeerde. Als ik vermoed dat iemand niet helemaal de waarheid spreekt, verhardt er iets in mij.
Oftewel, ik ga overleven.
Toch ben ikzelf met enige regelmaat ook niet helemaal eerlijk. Soms omdat ik geen ruimte voel voor de reactie die ik daarop van de ander verwacht. Meestal omdat ik de ander wil sparen. Want eerlijkheid raakt en de meeste mensen willen toch het allerliefste niet geraakt worden in hun pijn.
Vandaar dat mijn werk me ook zo lief is.
Heel eerlijk gezegd is dat de enige plek in mijn leven waar eerlijkheid echt gewaardeerd wordt. En dan bedoel ik wederzijdse eerlijkheid, want de mensen met wie ik werk nodig ik uit om ook eerlijk te zijn naar mij.
Al was het alleen maar om eens te ervaren hoe dat is.
Er ontstaat daardoor een contact dat ik als heilig ervaar, maar eigenlijk is het gewoon veilig en zou het niet zo bijzonder hoeven te zijn als je het mij vraagt.
En toch is het dat wel.
Zelfs de mensen in mijn leven met wie ik heb afgesproken heb om een eerlijk contact aan te gaan, haken op den duur toch af. Het wordt dan teveel, te zwaar, te ingewikkeld. Kennelijk is het mogelijk om tè eerlijk te zijn. En daarmee vond ik een antwoord op de vraag.
“Radicaal voegt toe dat de eerlijkheid ook gruwelijk veel pijn mag doen.”