Dubbele bodem

De afgelopen dagen voelde ik weer even hoe het is om iets (of in dit geval, iemand) tussen mij en de veilige stand van mijn zenuwstelsel in te zetten.

Het gevoel van veiligheid werd weer voorwaardelijk.

Ik ben niet de enige die dit doet. De kans is groot dat jij het ook doet en het niet eens in de gaten hebt. Meestal wordt je het je pas bewust op het moment dat dat ‘iets’ of die ‘iemand’ wegvalt.

Je relatie stopt. Je raakt je baan kwijt.

Als je veilig gehecht bent zijn dit soort momenten helemaal niet fijn. Je rouwt. En je rouwt. En je rouwt misschien nog een beetje en dan pak je jezelf weer bij elkaar.

Als je onveilig gehecht bent stort je wereld op dit soort momenten in.

Dat werkt ongeveer zo. Stel je een rivier voor. De bedding ervan heeft in de diepte geen last van wat er zich in het water afspeelt, maar de bovenste laag zand en steentjes wel.

Bij noodweer kolken de golven de bovenlaag los.

Hoewel je zeker weet dat er onder die kolkende massa water, vermengt met zand en steentjes nog steeds een bedding moet zijn, zie je er helemaal niets van. Het is een kwestie van vertrouwen.

En dat is precies wat er ontbreekt als je onveilig gehecht bent.

Kinderen die veilig gehecht zijn vinden hun gevoel van veiligheid in de diepte van de bedding. Dat komt omdat hun ouders die diepte leerden kennen van hun voorouders en het zo door konden geven.

Hoe anders is dat in een emotioneel onveilige familielijn.

Zonder grond onder je voeten kan je niet staan. Kreeg je de diepte niet mee, dan moest je hem creëren. Goede cijfers op school gaven je een gevoel van veiligheid, complimenten over je uiterlijk, een relatie of een goede baan.

Bij gebrek aan contact met de diepte vond je houvast op de bovenste laag van de bedding.

Het verdrietige van dit verhaal is dat je ergens heus wel weet dat de bovenste laag van de bedding wankel is. Noodweer haalt alles overhoop en dat gebeurt dan ook steeds weer.

Crisissen zijn eerder regel dan uitzondering.

Het goede nieuws is dat je op elk moment de veilige stand van je zenuwstelsel kan leren kennen en je die toe kan gaan eigenen.

Je maakt alsnog contact met de diepte.

Eenmaal gevonden blijft echter de bovenste laag zo nu en dan nog wel trekken. Ooit vond je er je veiligheid en daar afscheid van nemen kan best verdrietig zijn.

Bovendien is het soms ook gewoon leuk om met steentjes te spelen.

Zolang je je herinnert dat er diepte is waar je echt stevig staat is er niet veel aan de hand. Ben je het even vergeten? Ook niet erg.

Het gevoel van verkramping spreekt duidelijke taal.