De meeste therapieën verlopen in deze volgorde: je voelt je niet goed en zoekt contact met een therapeut. Hij of zij vraagt je dan hoe het komt dat je je niet goed voelt. Misschien weet je het antwoord al en zo niet, dan ga je samen op zoek. Heb je de oorzaak gevonden, dan werk je deze door en voel je je weer fijn.

Je bent in contact gekomen met de veilige stand van je zenuwstelsel.

Eerder deed ik dat precies zo, maar sinds ik de werking van ons zenuwstelsel beter ben gaan begrijpen draai ik het proces graag om. We starten altijd met het zoeken naar het gevoel van veiligheid in je lijf. Als je daar een beetje vertrouwd mee bent geraakt gaan we eens kijken wat we verder nog gaan doen.

Ik zal je uitleggen waarom.

Ons zenuwstelsel kent twee toestanden. Leven en overleven. In aanleg leef je vanuit de veilige stand, tenzij er gevaar is. In de veilige stand kan je lijf op de meest optimale manier functioneren. Alle onbewuste processen in je lichaam zoals bijvoorbeeld je bloedsomloop en je spijsvertering vinden op de meest efficiënte manier plaats.

En je kan helder denken.

Door traumatische ervaringen of het vaak wegstoppen van emotionele reacties kan je lijf in de war raken. Je gaat leven vanuit de overlevingsstand en staat voortdurend op scherp. Om je te helpen overleven neemt je zenuwstelsel het zekere voor het onzekere. Je ziet veel teveel gevaar om je heen en precies daardoor voel je je op den duur niet goed.

Je bent aan het overleven.

“De wereld, zoals we die gecreëerd hebben, is het resultaat van het proces van onze manier van denken. Hij kan niet worden veranderd zonder onze manier van denken te veranderen.”
~ Albert Einstein

Het lijkt mij niet zo’n goed idee om trauma te gaan opsporen en behandelen vanuit de overlevingsstand als dat niet persé nodig is. Liever voel je eerst dat je in essentie veilig bent voordat je enge dingen onder ogen gaat komen. Bovendien kan je vanuit de veilige stand beter onderscheiden welk trauma zo diepgeworteld zit dat het behandeling nodig heeft en wat vanzelf op kan lossen.

Kan je je wel veilig voelen als je getraumatiseerd bent?

De meeste mensen met trauma denken dat ze geen gevoel van veiligheid meer kennen, maar in de praktijk lukt het bijna altijd om er in een paar minuten contact mee te maken. Het is voor vrijwel niemand een onbekend gevoel, alleen heb je het nog niet herkend als de grond onder je voeten die er altijd is.  

Lukt het weleens niet?

Ja. Een enkele keer vraagt het trauma eerst om ontlading voordat je veiligheid kunt gaan voelen. In dat geval beginnen we natuurlijk bij het begin. In alle andere gevallen start ik graag bij het einde.