Van paniek naar rust in een paar ademhalingen

Het gebeurt niet vaak meer, maar laatst raakte ik weer eens volledig overspoeld door mijn emoties. ‘Lichter leven’ zei me nog wel iets, maar ik kon me er weinig concreets meer bij voorstellen. Gewoon weg. Van het ene op het andere moment. Achteraf bleek dat inderdaad te kloppen. Of tenminste, het was natuurlijk niet weg, maar de weg ernaar toe was afgesloten.

Even niet voelen
Wie mij kent of weleens iets van mij leest weet dat ik een groot voorstander ben van voelen wat er te voelen valt. Dit moment was er echter typisch zo eentje waar dat even niet opgaat. Het was zaterdagochtend en ik stond langs de lijn van het veld waarop mijn kinderen een kwartier later een wedstijd zouden gaan voetballen. Iemand maakte een grapje. Best onschuldig eigenlijk, en toch knapte er iets in mij. Ik kon niet meer stoppen met huilen. Tijdens een wanhopig rondje lopen deed ik mijn uiterste best het hele voorval te relativeren en vervolgens mezelf, maar niets hielp. Verdriet bleef komen en ieder gedachte die ik kon denken bevestigde de noodzaak om dat op dat moment te uiten. Het was hopeloos.

Reddende oefening.
Plotseling herinnerde ik mij dat ik een oefening op zak had die wellicht zou kunnen helpen. Ik trok me terug in een verlaten dug-out en zette op hoop van zegen mijn laatste redmiddel in. Vijf minuten later stond ik op en wandelde richting het speelveld. Het lukte mij de wedstrijd in rust te bekijken, terwijl ik iemand en passant nog even vertelde hoe verdrietig ik me net had gevoeld. Ik was onder de indruk.

Wondermiddel?
Had ik een toverdrankje in handen waarmee “al uw problemen in één keer verdwijnen”? Nee, natuurlijk niet. De oefening die ik gebruikte heet hartcoherentie en daar is helemaal niets geheimzinnigs aan. Op het moment dat je lichaam gevaar ervaart raakt het automatisch in een vecht- of vlucht modus. Daar valt op bewust niveau helemaal niets aan te doen. En omdat je lichaam geen verschil kent tussen een leeuw en een grapje dat verkeerd valt, kan het zich op de meest onverwachte momenten ineens onhandelbaar gaan gedragen. Relativeren, iets anders willen doen, het heeft allemaal geen zin meer. Wat zin heeft is zorgen dat je lijf zich weer veilig voelt en dat is precies wat hartcoherentie doet.

Krachtig houvast
De komende tijd zal ik meer gaan delen over wat hartcoherentie allemaal voor je kan betekenen. En dat is veel. Op dit moment laat ik je graag weten dat ik bezig ben met de ontwikkeling van een cursus waarin ‘Leer lichter leven’ en hartcoherentie met elkaar verbonden worden. De inzichten van ‘Leer lichter leven’ kunnen pas echt helemaal tot bloei komen wanneer zij zich ontwikkelen vanuit een veilige basis. Hartcoherentie bied je een eenvoudige manier om die veilige basis te creëren en een krachtig houvast om deze in stand te kunnen houden.

Ben je geïnteresseerd in deze cursus en wil je graag meer informatie? Vul dan het formulier in op mijn site. www.samenmetdaphne.nl/krachtig-houvast Ik houd je graag op de hoogte van de ontwikkelingen.

De waarde van een crisis bepaal je zelf

“Ontvang kritiek als een cadeau en bedank de gever ervan.” Het is 1998 en ik bevind me in één van de vele cursussen, leergangen of workshops die ik als manager doorlopen heb. “Kritiek als cadeau…” hoor ik mijzelf sceptisch denken “dank je hoor, fijn cadeau”. Ik kan er niets mee op dat moment, maar merk in de jaren die volgen wel dat de zin blijft hangen. De belofte die er in zit oefent een soort magische aantrekkingskracht op me uit. Ik weet dat ik er iets mee moet, wil ik niet elke keer opnieuw weer helemaal omver geblazen worden als ik kritiek krijg.

In eerste instantie lukt het me om dankbaarheid te spelen. “Wat fijn dat je dit met me deelt” zeg ik, terwijl ik me ternauwernood staande houdt. Al snel merk ik dat ik met het uiten van mijn dankbaarheid een mooie verdediging in handen heb. Door net te doen alsof ik kritiek ontvang als cadeau haal ik als het ware de ander alle wapens uit handen en voel ik me sterk. Ik ben er dan nog lang niet, maar wel op weg!

In de loop der jaren realiseer ik me steeds verder dat ik het zelf ben die bij het ontvangen van kritiek bepaalt of het een wapen is of een cadeau. De gever heeft daarop nauwelijks tot geen invloed. Wanneer het me lukt om de inhoud van de boodschap tot me door te laten dringen, te voelen wat het met me doet en vervolgens te bepalen welke les ik er uit te leren heb, maak ik het zelf tot het waardevolste cadeau dat ik maar kan ontvangen: brandstof tot groei!

Datzelfde principe gaat op voor een crisis. Net als bij kritiek bepaal je de waarde van een crisis zelf. Zie je het als een afgang of iets wat je eigenlijk niet verdient, dan wordt het een wapen waartegen je je maar beter kunt verdedigen. Durf je het daarentegen te ontvangen en te onderzoeken, dan verandert het vrijwel direct in een cadeau waar je nog lang plezier van zult hebben.

Je eigen beerput openen is eng, maar hem dichtlaten is enger

beerput

Je eigen beerput openen is eng, maar hem dichtlaten is enger.

Onder het tapijt vegen, wegdrinken, afleiden, omdenken…we hebben er veel voor over om maar geen contact te hoeven maken met onze pijnlijke emoties. De angst voor wat er gebeurt als ‘de beerput’ geopend wordt is groot en de meeste mensen gaan dat dan ook liever uit de weg. Verbazingwekkend als je je realiseert dat het juist het dichtlaten van de beerput is die zoveel lijden veroorzaakt.

Bij het vullen van een beerput in letterlijke zin kan je je waarschijnlijk wel een voorstelling maken. Je moet er niet aan denken wat de consequenties zijn als die niet schoongemaakt wordt. De stank is niet te harden en er ontstaat al snel een bron van ziektes. Een beerput in overdrachtelijke zin wordt gevuld wanneer je pijn vermijdt. Als iemand bijvoorbeeld iets kwetsends tegen je zegt en jij aan jezelf gaat twijfelen, boos wordt op de ander of gaat analyseren hoe het zo ver heeft kunnen komen in plaats van te voelen wat de opmerking met je doet. Door voorbij te gaan aan je eigen zuivere emotie kan de beerput zich vullen.

De emoties die opgeslagen liggen in zo’n beerput kunnen op de meest onverwachte momenten geactiveerd worden. Doet iemand iets in het hier en nu wat jou doet denken aan iets naars uit het verleden dat jij hebt weggestopt, dan haken die twee gebeurtenissen als het ware aan elkaar en verdubbelt het pijnlijke effect ervan. Dat verklaart waarom mensen (waaronder wijzelf!) soms voor ons gevoel totaal buitenproportioneel reageren.

Om te voorkomen dat de inhoud van een beerput zich ontwikkelt tot een broeinest van ellende, moet deze regelmatig opgeschoond worden. Voor het zuiver houden van een letterlijke beerput hebben wij tegenwoordig gelukkig de WC. Die schoonhouden doe je niet voor je plezier, maar als je dat met enige regelmaat doet valt de investering reuze mee. Datzelfde geldt voor de figuurlijke beerput.

Natuurlijk is de inhoud van jouw beerput in eerste instantie overweldigend. Je hebt het niet voor niets weggestopt. In tegenstelling tot wat vaak gedacht wordt is het echter niet de inhoud die ondragelijk is, maar de druk die veroorzaakt wordt door een overvolle beerput. Eenmaal geconfronteerd met de inhoud ervan blijkt deze voor de meeste mensen verbazingwekkend gemakkelijk te dragen.

Wil jij jouw beerput opschonen, maar heb je geen idee waar je moet beginnen? Ik schreef een handleiding die je op weg helpt.

“Ach, ik hoef nog maar 25 jaar tot aan mijn pensioen”

Linkedin

In mijn werk als leidinggevende ben ik ze veel tegen gekomen: bange mensen. Mensen waarbij je aan alles ziet dat ze het totaal niet naar hun zin hebben, ver onder hun kunnen aan het werk zijn of veel te stressvol werk voor hun rekening nemen. Wat was het een uitdaging om hen in beweging te krijgen en ik moet eerlijk toegeven: het is me niet vaak gelukt.

Illusie van zekerheid als houvast
Het meest extreme voorbeeld was wel een medewerker die ik ontmoette toen ik een team leidde dat ik voorbereidde op een grootschalige reorganisatie. Zijn baan zou gaan verdwijnen, zoveel was zeker. Heel rot natuurlijk, maar de werkgever was coulant en gaf hem alle ruimte om zich er op voor te bereiden. Hij mocht een opleiding volgen, stage gaan lopen of deelnemen aan een outplacement traject. Toen ik hem vroeg waar zijn voorkeur naar uit ging was zijn legendarische antwoord: “Ach, het zal mijn tijd wel uitduren. Ik hoef nog maar 25 jaar tot aan mijn pensioen”.

Hoofd tegen hoofd
Op dat moment was ik totaal verbijsterd door zijn antwoord. Hoe is het mogelijk dat iemand vasthoudt aan een ‘zekerheid’ waarvan je met zekerheid kunt zeggen dat die niet bestaat? Ik probeerde hem uit te leggen dat hij er echt goed aan zou doen om zijn kansen te pakken. Ik vertelde hem dat als hij nu geen actie zou ondernemen hij straks te laat zou zijn en ik probeerde hem met alle macht te verleiden om in beweging te komen. Helaas…niets hielp.

Echte beweging komt vanuit het hart
Wat er uiteindelijk van deze medewerker terecht is gekomen weet ik niet. Ik verliet het schip voortijdig omdat ik niet opgewassen bleek tegen zoveel weerstand. Wat ik wel weet is waar het mis ging. Ik probeerde hem te motiveren om goed voor zichzelf te zorgen door hem aan te spreken op dezelfde bron waarmee hij zijn zekerheid in stand hield: zijn hoofd. Ik heb ondertussen geleerd dat de motivatie om in beweging te komen niet ontstaat vanuit angst, maar vanuit vertrouwen. En dat vertrouwen niet ontstaat in je hoofd, maar in je hart.

Ervaring wordt workshop
Nu ik dit weet kan ik niet wachten om terug te keren naar de werkvloer en vanuit dit perspectief met medewerkers aan de slag te gaan. Samen met Ademcoach/ Rebalancer Inge Kraan ontwikkel ik op dit moment een workshop waarin we gaan werken aan en vanuit vertrouwen. En het mag duidelijk zijn dat het hart een prominente rol gaat krijgen…

Wordt vervolgd!

Labels plakken als weg naar volledige acceptatie

Labels plakken

“Wist ik maar wat hij heeft” verzuchtte een vriendin van mij “dan kan ik tenminste handvatten krijgen om met hem om te gaan”. Veel ouders zitten met hun handen in het haar waar het gaat om de omgang met hun kinderen. Ikzelf ben daar zeker geen uitzondering op. Uit het lood geslagen door gedrag dat onze kinderen vertonen zoeken we naar houvast. “Wat moet ik doen om het beste in hem naar boven te halen?”, “hoe kan ik voorkomen dat mijn kind zo vaak verdrietig is”, “wat moet ik doen om ervoor te zorgen dat mijn kind de weg gaat bewandelen die bij haar past?”. Allemaal liefdevolle vragen van hardwerkende ouders die hun kinderen een prachtig leven gunnen. Het antwoord is zo simpel en voor de hand liggend dat we er gewoon overheen kijken.

Niets doen durven we niet
Het enige dat wij hoeven te doen is onze kinderen volledig accepteren zoals zij zijn. En verder helemaal niets. Oei…dat is een grote uitdaging voor ons. Niets doen. Alhoewel steeds meer mensen zich gaan realiseren dat ‘niets doen’ heel vaak het goede antwoord is op veel van onze levensvragen, ligt dat in het geval van het opvoeden van onze kinderen nog steeds erg gevoelig. En dus gaan we iets doen. Prachtig! Wat zijn wij mensen toch een slimme wezens. Diep van binnen weten we heel goed wat er nodig is en als we daar niet via de kortste weg komen, dan maar via een omweg. In het geval van gedrag van onze kinderen dat wij lastig vinden, hebben we vele labels verzonnen. ADHD, hoog sensitief, nieuwe tijd…ik noem er maar een paar. Wanneer een kind zo’n label heeft gekregen zorgt dat ervoor dat de ouders opgelucht adem kunnen halen. “Eindelijk is het duidelijk wat ons kind heeft, kijk maar het past precies in het profiel”. Het gedrag van het kind klopt en de ouder kan beginnen met het proces van totale acceptatie van het kind. Halleluja! Wat een opluchting voor het kind.

Later, als ze groot zijn
Maar hoe moet dat later? Wanneer al die kinderen opgroeien en nog steeds het label op hun voorhoofd geplakt hebben? Ach, ik maak me daar niet zoveel zorgen over. De wijze generatie die nu opgroeit zal heel goed in staat zijn ons te doorzien en het belang van labels los te laten. Zij zullen met vertedering spreken over hun lieve ouders die alles zo graag goed wilden doen. Zó goed dat zij niet konden geloven dat ze helemaal niets hoefden te doen. “Gelukkig,” zo zullen zij tegen elkaar zeggen “hebben zij een manier gevonden om met hun perfectionisme en gebrek aan vertrouwen om te kunnen gaan. Er was weliswaar een flinke omweg voor nodig, maar ze zijn er uiteindelijk toch gekomen”.

Blind vertrouwen is heel gezond!

Artikel geschreven voor Pioniers Magazine, 13 april 2016

Nog niet zo lang geleden maakte ik kennis met het gedachtegoed dat het gebruik van (alleen) medicijnen en medisch ingrijpen ter discussie stelt. Wetenschappers, journalisten en ervaringsdeskundigen die dit gedachtegoed aanhangen, stellen dat je met de krachten van je geest invloed uit kunt oefenen op het functioneren van je lijf. Een aantal van hen toonden zelfs met hun persoonlijke ervaringen aan dat het mogelijk is om zonder medisch ingrijpen ernstige lichamelijke aandoeningen, zoals bijvoorbeeld een tumor, te laten verdwijnen.

“Wat een geweldig nieuws!” dacht ik. “Wij zijn als mens dus zo sterk dat we puur op eigen kracht een herstellende invloed uit kunnen oefenen op ons lichaam.” De oplossing voor de uit de hand gelopen zorgkosten in ons land leek mij gevonden.

Toen ik mij verder ging verdiepen in deze materie ontdekte ik echter dat er niet alleen veel scepsis rondom dit onderwerp bestaat, maar dat er zo mogelijk nog meer weerstand tegen is. De sceptici onder ons snap ik: zelf was ik er ooit ook eentje. Wat niet keihard wetenschappelijk aangetoond kon worden durfde ik niet te geloven. Ik begrijp dus heel goed dat één persoon die zichzelf ergens ver weg aan de andere kant van de wereld heeft geheeld, nog niet maakt dat je direct overtuigd bent. Maar weerstand? Hoezo weerstand? Weerstand waartegen? Ik besloot het te onderzoeken.

Weerstand tegen verantwoordelijkheid
De grootste weerstand, zo ontdekte ik, komt voort uit een gekke kronkel in ons menselijk redeneren. Die kronkel werkt als volgt: Als wij zelf in staat zijn om ons lichamelijk functioneren te beïnvloeden, dan is het ‘dus’ ook onze schuld als dat niet lukt. Stel je hebt een vreselijke ziekte onder de leden. Toevallig heeft je buurman dezelfde ziekte. Beiden proberen jullie met behulp van intensieve meditatie, positief denken, gezonde voeding en het opruimen van psychische ballast uit het verleden de ziekte onder controle te krijgen. Het lukt hem wel en jou niet. Het gevolg is dat er zich vervelende vragen gaan opdringen: “Heb ik wel genoeg gemediteerd?” “Waren mijn gedachten wel positief genoeg?” “Heb ik wel hard genoeg mijn best gedaan om te vergeven?” Met andere woorden: je voelt een verantwoordelijkheid in het proces. Stel je nu voor dat jullie in dezelfde situatie allebei een pil zouden hebben gekregen. De kuur slaat wel aan bij je buurman, maar niet bij jou. Wat een pech! En daarmee valt een stuk gemakkelijker te leven dan met schuld.

Wetenschappelijk bewijs maakt ons bescheiden
Laten we die schuldvraag eens nader bekijken. Waarom speelt deze in het ene verhaal een doorslaggevende rol en in het andere helemaal geen? Zelden of nooit hoor je iemand een ander beschuldigen van het feit dat hij of zij overleed omdat de voorgeschreven medicijnen niet goed aansloegen. Wat maakt het dan wel iemands eigen schuld als het gaat om andere, vaak alternatieve interventies?

Het antwoord is gelegen in ons rotsvaste vertrouwen in de medische wetenschap. Decennialang werd er veel geïnvesteerd in de ontwikkeling van medicijnen en medisch ingrijpen. Enorme hoeveelheden geld, energie, tijd en aandacht werden er besteed aan onderzoek waarmee bewijs werd verzameld. Wie zijn wij om onszelf nog een rol van invloed te geven als statistisch aangetoond is dat iets wel of niet werkt?

Kracht van vertrouwen ‘per ongeluk’ ook statistisch bewezen.
Toch hoeven wij ons niet zo bescheiden op te stellen als we zelf misschien denken. Wij hebben wel degelijk een rol van betekenis die nota bene in diezelfde medische wetenschap keer op keer wordt aangetoond door middel van het placebo-effect. Hoewel placebo’s oorspronkelijk alleen werden ingezet als middel om het effect van medisch ingrijpen aan te tonen, gebeurde er iets anders. Ook placebo’s deden hun (onverwacht) genezende werk en wel in die mate dat het niet meer genegeerd kon worden. Uitgebreid wetenschappelijk onderzoek toont ondertussen het onomstreden effect van de werking van dit wonderlijke verschijnsel aan. Mensen genezen met nepmedicijnen niet alleen van vreselijke pijnen, maar zelfs nepoperaties blijken hetzelfde effect te kunnen hebben als echte. De cruciale factor hierbij is een rotsvast vertrouwen in de werking van het middel of de ingreep.

Van vertrouwen in de medische wetenschap naar vertrouwen in onszelf
Het placebo-effect toont aan dat als je maar voldoende vertrouwen hebt in dat iets werkt, het dat ook doet. Het middel speelt dan geen rol meer, het vertrouwen des te meer. Toch durven nog maar weinig mensen te vertrouwen op hun eigen kracht. Wat is er voor nodig om dit vertrouwen te doen groeien? Het antwoord vind je paradoxaal genoeg door het vertrouwen in de medische wetenschap te intensiveren. Laat me je meenemen in mijn gedachtegang: het aantonen van de werking van medisch ingrijpen deed ons vertrouwen in de medische wetenschap groeien. Vervolgens is ons vertrouwen een eigen leven gaan leiden en is zichzelf nu wetenschappelijk aan het bewijzen. Het enige wat wij ‘dus’ hoeven te doen, is blind te blijven vertrouwen op de bewijzen die gevonden worden in de medische wetenschap. Of deze nou het wetenschappelijk bewezen effect van medicijnen betreffen, of het effect dat wij ons inbeelden. Wat daarbij natuurlijk enorm zou helpen, is een lobby vanuit de medische wetenschap. We kunnen alleen maar hopen dat zij de werking van het placebo- effect met net zoveel bravoure willen gaan verkondigen als zij doen met de succesvolle medische interventies die ontwikkeld zijn.

Geaccepteerde pech
En die persoonlijke schuldvraag dan? Moeten we daar nog iets mee? Het antwoord is nee. Aangezien de medische wetenschap het placebo-effect allang statistisch aangetoond heeft, kunnen we het eventuele falen van onze eigen kracht met een gerust hart ‘pech’ noemen. Natuurlijk maakt het bestaan van het placebo-effect de noodzaak van medisch handelen niet overbodig. Ik pleit in dit artikel dan ook niet voor het stoppen met medisch handelen, maar wel voor het verminderen van de weerstand tegen alternatieve aanpakken waarbij de kracht van ons vertrouwen ingezet wordt.

Wil je meer voelen? Blijf dan vooral in je hoofd!

Artikel geschreven voor Pioniers Magazine, 1 maart 2016

We leven in een turbulente tijd. De druk om te presteren is hoog en om deze druk te kunnen verdragen, zijn we de afgelopen decennia massaal in ons hoofd gevlucht. Denken geeft ons een gevoel van controle en met ons hoofd aan het stuur voelen wij ons zeker. Om het hoofd vrij spel te kunnen geven, hebben veel mensen hun gevoelsleven uitgeschakeld.

Wat effectief leek pakt voor velen op de langere termijn echter niet goed uit en dus worden wij nu massaal opgeroepen om uit ons hoofd te komen. Jammer. Als voormalige ‘hoofdvluchteling’ weet ik als geen ander hoe je in paniek kunt raken van dit goed bedoelde advies. Toen ik het contact met mijn gevoel kwijt was, peinsde ik er niet over om mijn enige houvast, mijn hoofd, ook nog eens los te laten. Belangrijker nog: ik ontdekte dat het helemaal niet nodig is om uit je hoofd te komen. Als je weet hoe, kun je je hoofd juist heel goed gebruiken om het contact met je gevoel te herstellen.

Ons denken geeft ons toegang tot ongekende mogelijkheden
Gelukkig is er een groeiende groep mensen die ons leert hoe je de vaardigheden van je hoofd in kunt zetten om te bereiken wat je wilt. Vaak vormen hun wonderlijke, persoonlijke ervaringen de inspiratiebron waarmee zij hun boodschap en methoden verkondigen. Ik laat je graag kennismaken met twee van hen.

Byron Katie werd jarenlang geveld door een zware depressie, tot zij een ingeving kreeg die haar leven volledig zou veranderen. Plotseling realiseerde zij zich dat zij er voor kon kiezen om haar eigen somber makende gedachten te blijven geloven, of ze te vervangen voor gedachten waar ze blij van werd en daarin te gaan geloven. Door het laatste te gaan doen, overwon zij niet alleen haar eigen depressie, maar ontwikkelde zij ook een methode waarmee ze wereldwijd miljoenen mensen van hun belemmerende overtuigingen heeft afgeholpen. Haar methode is simpel en tegelijkertijd geniaal: door je gedachten bewust te kiezen, kun je je leven en je wereldbeeld compleet veranderen!

Joe Dispenza hoorde na een vreselijk ongeluk dat de kans op herstel voor hem, met of zonder operatie, minimaal was. Eigenwijs als hij was, besloot hij af te zien van medisch ingrijpen en een beroep te doen op het zelf herstellend vermogen van zijn lichaam. Joe geloofde dat zijn lichaam fysiek waar zou kunnen maken wat hij met zijn hoofd bedacht. Hij concentreerde zich gedurende langere tijd intensief op het beeld van gezonde ruggenwervels en het onvoorstelbare gebeurde: hij genas volledig. Op dit moment geeft hij over de hele wereld lezingen en trainingen om andere mensen te leren hoe je de kracht van je gedachten in kunt zetten bij het bereiken van schijnbaar onmogelijke doelen.

De kracht van ons denken wetenschappelijk aangetoond
Bovenstaande verhalen zijn natuurlijk olie op het vuur van de sceptici onder ons. Gelukkig wordt de grote potentie van ons denken in toenemende mate ook door de wetenschap ondersteund. Dr. Bruce Lipton toonde aan dat, in tegenstelling tot wat wij geneigd zijn te geloven, het niet onze genen zijn die bepalen hoe ons leven er uit ziet, maar de omgeving waarin onze genen zich bevinden. Je kunt je leven lang de potentie tot het ontwikkelen van een bepaalde aandoening bij je dragen, maar de omgeving bepaalt uiteindelijk of die potentie zich kan gaan ontwikkelen of niet. Een interessante vraag is dan natuurlijk: hoe kun je de omgeving beïnvloeden? Eén van de factoren die daarbij een grote rol spelen, is de manier waarop wij in het leven staan. Onze gedachten en overtuigingen hebben een directe invloed op ons lichaam en creëren dus (mede) de omgeving waarin een gen al dan zijn potentie tot uitdrukking kan laten komen.

In zijn boek ‘Het is de gedachte die telt’ illustreert Dr. David R. Hamilton de theorie van Lipton aan de hand van verschillende studies waarin wordt aangetoond dat onze overtuigingen een zelfde biologisch effect kunnen hebben als medicijnen. Geloven we zonder enige twijfel in de werking van bijvoorbeeld een aardappel bij herstel van onze klachten, dan vindt er een vergelijkbaar biologisch proces plaats als wanneer er een medicijn wordt gebruikt.

De kracht van het denken gebruiken om meer te gaan voelen
Terugkijkend op mijn eigen ontwikkeling is het mijn denken geweest dat me toegang heeft gegeven tot meer contact met mijn gevoel. Begrijpen, visualiseren, beslissen en geloven zijn slechts enkele voorbeelden van ‘hoofdvaardigheden’ die ik heb ingezet om dichter bij mijn gevoel te komen. Het heeft mij opgeleverd dat ik emoties waar ik eerder bang voor was tegemoet durf te treden en ze daarmee hun vernietigende kracht kan ontnemen. Ik ben een vrijer, vrolijker en meer ontspannen mens geworden en het is mijn missie geworden om andere ‘hoofdvluchtelingen’ te helpen om vanuit de veiligheid van hun hoofd te gaan verkennen wat er zich in hun hart afspeelt.

Heb je ego lief

candle-968244_1920Ons ego krijgt het flink te verduren, die arm ziel. Ontmoeten we een mens dat zich onhebbelijk gedraagt dan spreken we al snel over iemand met een “groot ego”. Ontdekken we een naar trekje bij onszelf noemen we dat een “ego dingetje”. In het algemeen geldt: hoe vervelender het gedrag van een persoon, hoe groter het ego is dat we hem of haar toedichten. En dat terwijl het juist zo hard voor ons aan het werk is!

Het wordt de hoogste tijd om ons ego eens flink in het zonnetje te zetten.

Maak kennis met je ego
Laten we om te beginnen eerst eens fatsoenlijk kennis maken. Wie of wat is ons ego eigenlijk? Van het woord ego bestaan verschillende definities. Wanneer ik spreek over ‘het ego’ bedoel ik dat stuk in onszelf dat het grootste gedeelte van de tijd aan het woord is. Het gekwebbel, de innerlijke stemmen. Je zou het ook je ‘afweermechanisme’ of ‘beschermingsmechanisme’ kunnen noemen. Sommige mensen noemen het je ‘persoonlijkheid’. Het zit in ons hoofd en bemoeit zich werkelijk overal mee. Soms is het ontzettend trots als iets goed is gegaan, soms schaamt het zich te pletter als we een fout hebben gemaakt. In elk geval vindt het altijd overal iets van.

Het ontstaan en de functie van je ego
Naast het ego heeft ieder mens ook een plek in zichzelf dat volledig puur en zuiver is. Ik noem die plek ‘je bron’, maar het wordt ook wel ‘ziel’, ‘liefde’, ‘hogere zelf’, ‘god’ of ‘bewustzijn’ genoemd. Het ego heeft zichzelf tot taak gesteld om die mooie zuivere plek te beschermen. Het is ontzettend bang dat het beschadigd raakt en het heeft daar een goede een reden voor.

In het allerprilste begin van ons leven zijn wij één en al zuiverheid en puurheid. In de loop van onze ontwikkeling maken we dingen mee waardoor we gekwetst, teleurgesteld of pijn gedaan worden. Het ontwikkelen van trauma’s is universeel. Iedereen heeft ze. Het kan zijn dat jouw ouders je een keer niet hoorden en je te lang hebt gehuild. Misschien heb je wel hele grote nare dingen meegemaakt. In feite maakt het niet uit wat het was, het gaat er om hoe jij het hebt beleefd. Het deed pijn en het veroorzaakte een scheurtje in jouw mooiste, diepste kern.

Het ervaren van pijn is voor niemand fijn en om te voorkomen dat jouw bron verder beschadigd raakte werd er een ego gevormd: een poortwachter die pijn en teleurstellingen diep weg stopte in je on- of onderbewuste. Dit proces is natuurlijk prachtig; het heeft er toe geleid dat jij nu, op dit moment dit verhaal kunt lezen. Het heeft je gemaakt tot wie je nu bent, met alles er op en eraan.

De keerzijde van de goede zorgen
De bescherming die jouw ego je biedt heeft echter ook een keerzijde. Pijn kan verstopt worden, maar lost pas op als het er even helemaal mag zijn en doorvoelt wordt. Jouw ego deed mooi en belangrijk werk toen er zich pijn aandiende die jij op dat moment niet aan kon. In de loop van de tijd heb jij je echter verder ontwikkeld. Je bent sterker geworden en minder kwetsbaar. Je zou de pijn ondertussen allang kunnen verdragen, maar je ervaart dat niet omdat je er niet mee geconfronteerd wordt. Met het blijven verstoppen houd je je eigen angst in stand. Daarnaast kost het verstopt houden natuurlijk ook een hoop energie. Bij veel mensen leidt dit op den duur tot klachten als hoofd- of buikpijn, stress, oververmoeidheid, angst of een geïrriteerde stemming.

Boos worden werkt averechts
In mijn praktijk begeleid ik mensen die last hebben van pijn die weggestopt is. Heel voorzichtig proberen wij samen het ego te verleiden de teugels beetje bij beetje te laten vieren. Soms gaat dat ineens heel snel en soms is dat lastiger. Wanneer we in zo’n proces aan het werk zijn hebben mensen nogal eens de neiging om boos te worden als het niet lukt om ‘uit hun hoofd’ te komen. Veel mensen schelden op hun ego. “Hou toch eens op met denken” of “bemoei je er niet mee…” en dan houd ik het hier nog netjes. In veel hoofden gaat het er vaak heel wat grover aan toe. Natuurlijk werkt dat niet. Wat zou jij doen als je wordt uitgescholden terwijl je gevraagd wordt om iets te doen wat je helemaal niet wil? Precies! Jouw ego is bang en zal dus gerustgesteld moeten worden

Geef je ego wat jij zelf graag ontvangt
Wat werkt voor jou, werkt ook voor je ego. Na gedane arbeid is het prettig om bedankt te worden en als je gevraagd wordt om een stapje opzij te doen is het fijn om te horen dat je aanwezigheid gewaardeerd werd. Vertel je ego dat je niet meer bang bent voor de pijn, dat je het aan kunt en aan wil gaan. En geef het vooral de ruimte om rustig te wennen aan de nieuwe situatie. Je zult zien dat je ego dan graag bereid is even pauze te nemen en er op de momenten dat het wel weer nodig is met liefde weer voor je zal zijn.

Superhelden en geluksvogels blijken minder schaars

Artikel geschreven voor Pioniers Magazine, 3 februari 2016

Jarenlang vond ik mijzelf een echte geluksvogel. Ondanks de vele verhalen die ik hoorde over enge mensen die je nare dingen aan kunnen doen, verliep mijn leven rustig. Ik woonde als tiener in het centrum van Amsterdam en fietste geregeld midden in de nacht alleen naar huis. Ik was best kwetsbaar zo helemaal alleen, maar er is nooit iets gebeurd. Wat een mazzel! Zelfs de rondreis met de Greyhound bus die ik als jonge vrouw alleen door Amerika maakte, overleefde ik, wat een godswonder was volgens de Amerikanen die ik daar toen over sprak. Hoe langer mijn geluk duurde, hoe meer ik me begon af te vragen of er niet iets anders aan de hand was. Het kan toch niet zo zijn dat ik de enige ben die over het algemeen alleen maar aardige en behulpzame mensen ontmoet? En inderdaad. Dat bleek niet waar te zijn. Ik ontdekte dat ik niet een geluksvogel was, maar een gemiddeld persoon met een gemiddelde ervaring. De meesten van ons ontmoeten over het algemeen aardige mensen en voelen in zichzelf een grote bron van aardigheid ten opzichte van anderen. Toch leven wij collectief met het beeld dat de mens van nature slecht is en alleen maar gericht op eigen gewin. Hoe komen we aan dit beeld? En belangrijker nog: hoe komen we er vanaf?

Superhelden vind je overal in alle soorten en maten
Het beeld dat wij van de wereld en van onszelf hebben, is gebaseerd op de verhalen die wij elkaar vertellen. De wetenschap vormt een invloedrijke bron voor deze verhalen. Geïnspireerd door Darwin is het beeld dat wij van onze eigen aard hebben niet zo fraai. “Wij hebben onszelf wijsgemaakt dat onze ware natuur koudbloedig is en alleen bedacht op zelfbehoud,” zegt wetenschapsjournaliste Lynne Mc Taggart. In haar boek de Verbinding beschrijft zij haar onderzoek naar talloze studies over altruïstisch gedrag. Altruïsme is fascinerend wanneer je het bekijkt vanuit evolutionair perspectief. Als wij mensen in de kern alleen gericht zijn op het vergroten van de overlevingskans van onszelf kun je altruïstisch gedrag eigenlijk alleen verklaren als een ‘foutje van de natuur’, een afwijking. Waarom zou je een ander helpen met overleven wanneer deze ander in potentie jouw eigen kans op overleven verkleint? Toch gebeurt het veel en beperkt het gedrag zich niet alleen tot menselijke superhelden. Onderzoek laat zien dat dit gedrag bij veel verschillende soorten voorkomt. Van vogels die de nakomelingen van andere vogels voeden, tot apen die dagenlang voedsel weigeren wanneer zij daarmee een andere aap elektrische schokken kunnen besparen. “Wij hebben een altruïstische aard en deze is biologisch verankerd” concludeert Mc Taggart op basis van haar studie.

Plunderingen als heldendaad
Een andere belangrijke bron van verhalen zijn de media. Lange tijd geloofden wij dat wat we op de televisie zagen waar was. Vooral de nieuwsuitzendingen schotelden ons het ene na het andere bewijs van onze slechte aard voor. Zodra de mens de kans krijgt om zichzelf te verrijken dan gebeurt dat direct en als het nodig is op brute wijze. Een recent voorbeeld hiervan is de overstroming in New Orleans in 2005. De natuurramp veroorzaakte een grote chaos waarin talloze plunderingen plaatsvonden. De egoïstische aard van de mens werd via de media breed uitgemeten en op televisie wereldwijd vertoont, zodat iedereen het met eigen ogen kon zien.

Gelukkig worden er steeds meer mensen wakker en beginnen zelfs over ‘bewijs dat zij met eigen ogen gezien hebben’ kritische vragen te stellen. Journalist Rutger Bregman beschrijft in de Correspondent van 2 november 2015 een ander verhaal over de situatie in New Orleans ten tijde van de overstromingen: “Pas veel later…ontdekten wetenschappers dat er iets heel anders was gebeurd in New Orleans. De stad was niet overspoeld door egoïsme en anarchie. De stad was overspoeld door samenwerking, empathie en heldhaftigheid. Zeker, er waren voorbeelden van asociaal gedrag te vinden. Maar onderzoekers van het Disaster Research Center van de Universiteit van Delaware concludeerden in 2006 dat ‘de overweldigende meerderheid van het spontane gedrag prosociaal was.’ De plunderingen bleken grotendeels gedaan om spullen te verkrijgen voor mensen in nood in plaats van voor eigen gewin.

Deze kritische geluiden zijn zich aan het verspreiden en ze stellen me gerust. Bijna 200 jaar hebben wij elkaar nu verteld dat we van nature slecht zijn en enkel gericht op overleven. Het wordt de hoogste tijd dat we elkaar gaan vertellen wat er zo mooi aan ons is. Hoe graag we anderen helpen en hoe bereid we zijn om zelf een stapje opzij te doen als we een ander daarmee de ruimte kunnen geven. Laten we onszelf en elkaar de komende 200 jaar overtuigen van onze prachtige altruïstische aard. Misschien hebben we de woorden ‘geluksvogel’ en ‘superheld’ in dit verband over 2 eeuwen dan wel helemaal niet meer nodig.

Luister naar het gefluister van je hart

heart-996157_1280

 

De afgelopen dagen beet ik me vast in een blog over een onderwerp waarmee ik me zo intens verbonden voelde dat de woorden als vanzelf uit mijn pen vloeiden. Dit moest en zou nu maar eens gezegd worden! Het kostte me totaal geen moeite om mijn punt haarscherp op papier te zetten en ik kon me niet voorstellen dat iemand hier anders over zou kunnen denken. Nog steeds niet trouwens, en toch heb ik besloten om hem niet te publiceren.

Wat is er gebeurd?

Heftige emoties
Bij het schrijven van de blog voelde ik enorm veel emotie. Fijne emoties als kracht: “eindelijk kan ik iets met de nare ervaring die ik heb gehad”, trots: “ik durf te zeggen waar het op staat” en zelfvertrouwen: “ik heb echt een punt!”. Maar er waren ook minder fijne emoties. Onrust: “wat als iemand er toch anders over denkt?”, angst: “wat als iemand mijn betoog onderuit haalt?” en onzekerheid: “wat als ik iets over het hoofd heb gezien?”.

Tijd voor een stevige zelfreflectie: Waar ben ik bang voor? Hoe erg is het als anderen een andere mening hebben? Wat is het ergste dat er kan gebeuren als ik er naast zit? Is angst een goede drijfveer? Is het eigenlijk wel angst wat de onrust in mijn lijf veroorzaakt?

Gefluister van mijn hart
Natuurlijk. Angst speelde een rol, maar er was meer en ik besloot te wachten. Hoe meer tijd ik nam om stil te staan bij wat ik allemaal voelde, hoe duidelijker ik een heel klein, zacht innerlijk stemmetje waarnam. Bijna onverstaanbaar door al het overweldigende gedonder van de emoties die door mijn lijf gierden, fluisterde mijn hart mij heel zachtjes toe:

De kracht van de positieve energie die je gebruikt om iets moois te laten groeien is vele malen sterker dan de kracht van de negatieve energie die je nodig hebt om het kwaad te bestrijden”.

 Zo. Die kwam binnen.

Ik besloot niet te gaan strijden, maar te gaan voeden.

Dankbaarheid
Op dit moment voel ik mij vooral dankbaar. Ik ben er dankbaar voor dat ik steeds beter in staat ben om de verleiding van onmiddellijke actie op overweldigende emoties te weerstaan. Dankbaar dat er steeds meer ruimte komt om het mooiste van wat zich in mij bevindt te laten groeien en te delen met anderen.

En mijn ‘geweldige’ punt? Dat maak ik nog wel eens als ik er zachte woorden voor heb gevonden.

NameBright - Coming Soon